می توان گفت که آجر، میل گرد، سفال و مصالح دیگر هم در کارخانه ساخته میشوند ، اما هدف از گفتن مصالح پیش ساخته ، آن‌هایی هستند که به فرآیند پیچیده اجرا نیاز ندارند.
به عنوان مثال ، دیوار علاوه بر آجر، به ملات نیز نیاز دارد وبرای اجرای آن زمان زیادی صرف می شود. در حالی که مصالح ساختمانی پیش ساخته ، در کنار هم مونتاژ میشوند تا سرعت اجرای عناصر ساختمانی اعم از سقف یا دیوار بالا رود.
پس به عبارتی می توان گفت که مصالح پیش ساخته نسل تازه ای از متریال ساخت و ساز است که مورد استقبال بسیاری از افراد در زمینه ساختمان سازی قرار گرفته است.
مصالح ساختمانی پیش ساخته تاثیر بسیار زیادی در ساخت وساز ساختمان از خود بر جای گذاشته اند. به طور معمول تولید مصالح ساختمانی پیش ساخته با توجه به شرایط اقلیمی منطقه صورت می گیرد و استفاده از آن ها باعث کاهش میزان ضایعات ساختمانی می شود.
فهرست مطالب
- بخش اول:انواع مصالح پیش ساخته
- بخش دوم:کاربرد مزایا و معایب مصالح پیش ساخته
- بخش سوم:انواع سازه های پیش ساخته
- بخش چهارم:قطعات پیش ساخته چیست؟
- بخش پنجم:کاربرد مصالح پیش ساخته
انواع مصالح پیش ساخته
ساندویچ پنل:
از دیگر موارد مصالح ساختمانی پیش ساخته ساندویچ پنل می باشد . ساندویچ پنل به مصالح ساختمانی پیش ساخته ای گفته میشود که از دو لایه ورق فلز و یک هسته فوم عایق تولید میشوند . ساندویچ پانل‌ها در دو نوع سقفی و دیواری و به صورت پیش ساخته تولید میشوند.
ساندویچ پنل سقفی برای پوشش سقف سوله، انبار، سالن‌های صنعتی و ساختمان‌های پیش ساخته استفاده میشود. ساندویچ پنل دیواری نیز همانطور که از نامش پیدا است، برای ساخت دیوار کاربرد دارد. ساندویچ پنل ها توسط مکانیسم های خاص و در ابعاد و برچسب های مختلف بر حسب درخواست مشتری ایجاد می شود. روش اجرای این نوع مصالح نیز به صورت خشک و بدون استفاده از ملات صورت می پذیرد.
گچ بری های پیش ساخته:
به منظور افزایش راحتی در انجام فعالیت‌های گچ کاری و گچ بری ساختمان ، میتوان از گچبری‌های پیش ساخته در هنگاه گچ کاری استفاده کرد. در ساخت این نوع مصالح پیش ساخته ، از گچ، پلی یورتان ، فوم‌های فشرده شده پلی استایرن و برخی از محلول‌ها و مواد شیمیایی ، به کار گرفته میشوند. بعد از اینکه مصالح ساختمانی پیش ساخته تولید می شود، قطعات با استفاده از چسب‌های مخصوص برای چسباندن گچ های پیش ساخته (مقاومت و درصد چسبندگی بسیار بالا) در محل به یکدیگر متصل میشوند.
حال از مزایای این گچ بری ها می توان به قابلیت ضد رطوبت، ضد گرد و غبار و کپک، طول عمر بالا، نصب سریع و قیمت مناسب و همچنین به منظور تزیین سقف، دور لوسترها، ستون های خانه و بسیاری از مکان های دیگر می توان استفاده نمود.
کاربرد مزایا و معایب مصالح پیش ساخته
مزایای استفاده از مصالح پیش ساخته:
استفاده از مصالح کارخانه ای در ساختمان سازی دارای مزایایی می باشد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از این مصالح باعث کاهش هزینه های کلی در ساخت ساختمان می شود.
.به کارگیری مصالح نوین کارخانه ای باعث افزایش میزان بهره وری تجهیزات می شود, چرا که امکان استفاده مجدد از آن ها در برخی موارد وجود دارد
.استفاده از نسل جدید مصالح باعث افزایش کارایی نیروی انسانی می شود و همین امر از انجام هرگونه فعالیت اضافی جلوگیری به عمل می آورد
مصالح پیش ساخته باعث افزایش کیفیت قطعات و دقت در کنترل کیفی محصولات می شود
کاهش هزینه های کارگاهی از دیگر مزایای محصولات کارخانه ای بشمار می رود.
استفاده از این محصولات امکان نظارت بهتر بر ارتقا کیفیت محصولات را فراهم می کند.
این گونه مصالح باعث کاهش در زمان اجرای پروژه می شود.
استفاده از این محصولات باعث ایجاد یکپارچگی در طراحی و اجرا می شود.
استفاده از این مصالح می تواند با توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی به بهترین شکل ممکن صورت پذیرد.
مصالح تولیدشده در کارخانه باعث کاهش میزان نخاله های ساختمانی می شود.
نسل جدید مصالح ساختمانی از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند. این امکان وجود دارد که قطعات پیش ساخته را از یکدیگر جدا کرد. این امر حمل و نقل و نصب آن ها را آسان می کند.
استفاده از این مصالح باعث افزایش امنیت و ایمنی کارگران نیز می شود.
معایب استفاده از مصالح پیش ساخته:
در مقابل تمام مزایایی که استفاده از این مصالح به همراه دارد، استفاده از آن ها معایبی نیز به دارد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ساخت این مصالح در مراحل اولیه طراحی زمان بر می باشد.
استفاده از این محصولات امکان اعمال تغییرات در روند اجرای پروژه را فراهم نمی کند.
در بسیاری از موارد در پروژه های ساختمانی فضای کارگاهی برای نگهداری از این مصالح اندک می باشد.
یکی دیگر از معایب، مشکلات مربوط به اجرای درزبندی این گونه مصالح می باشد.
عوامل موثر بر قیمت مصالح پیش ساخته:
تنوع این مصالح بسیار بالا می باشد و هرکدام دارای قیمت های مختلفی می باشند و قیمت آن ها با توجه به نوع مصالح، کیفیت متریال بکاررفته در ساخت آن ها، ابعاد و اندازه و نوع کاربرد آن ها متفاوت می باشد.
انواع سازه های پیش ساخته
۱-سازه پیش ساخته مونتاژ در محل
یکی از رایج‌ترین، روش‌های طراحی سازه از پیش ساخته شده، ساخت خانه در محل مورد نظر است. برای این کار، لازم است شرکت تولید کننده، تجهیزات و قطعات مورد نیاز برای ساخت خانه را به محل مورد نظر انتقال دهد و در همان مکان، سازه را پیاده سازی کند. تمامی فرآیند ساخت، اندازه‌گیری و… در کارخانه انجام شده و تنها مونتاژ کردن سازه در محل انجام میشود.
۲-سازه پیش ساخته چوبی
ساختمان‌های پیش ساخته چوبی از دیگر انواع سازه‌های پیش ساخته هستند که قدیمی ترین و پر کاربردترین سازه‌های پیش ساخته محسوب میشوند. استفاده از این نوع ساختمان سازی در مناطق با رطوبت بالا همچون شهرهای شمالی ایران، کشورهای اروپایی و کانادا بسیار رایج است. خانه‌های پیش ساخته چوبی در کارخانه، طراحی و تولید میشوند. علت عمده استفاده بسیار زیاد این نوع سازه‌ها، فراوانی چوب در طبیعت است و از آن‌ها برای ساخت انواع ویلا و ساختمان استفاده میشود.
۳-سازه پیش ساخته بتنی
ساختمان‌های پیش ساخته بتنی از دیگر انواع این محصولات هستند که جزء مقاوم‌ترین و پر استفاده‌ترین انواع سازه های از پیش ساخته شده محسوب میشوند در طراحی این نوع سازه‌ها از بتن و فولاد استفاده میشود که در ساخت ساختمان‌های چند طبقه، سدها، تونل‌ها و برج‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در اصل ساختمان‌های بتنی پیش ساخته عبارت‌اند از ساخت اعضای سازه ای بتنی در کارخانه به صورت انبوه و سپس نصب و یکپارچه نمودن اجزاء سازه در مرحله اجرا در سایت به طوری که بتواند وظایف مورد انتظار یک سازه را مطابق با موازین و آیین نامه‌ها بر آورده سازد. در طراحی و ساخت سازه‌های پیش ساخته بتنی، طراحی اتصالات و انواع آن یکی از مهم ترین فاکتورهای ساخت و ساز است.
قطعات پیش ساخته چیست؟
قطعات پیش ساخته در ابتدا در کشور های اروپایی ساخته شد و مورد استفاده قرار گرفت. در این قطعات که از جنس بتن ساخته می شود از آخرین تکنولوژی و افراد حرفه ای شده و به این روش به تولید انبوه می رسند که در نتیجه می توان به راحتی به ان ها دسترسی داشت و در ساخت و ساز ها استفاده نمود.
قطعات پیش ساخته در کارگاه ها و کارخانه ها مخصوص تولید و مورد سنجش کیفیت قرار می گیرند، پس از آن برای استفاده در ساخت و ساز به هر مکانی که مورد نیاز باشد ارسال می شوند و به این طریق بخشی از کار ساخت و ساز خانه پیش از این در کارگاه و کارخانه صورت گرفته و به همین خاطر است که به ان پیش ساخته می گویند.
اهمیت قطعات پیش ساخته:
مهم ترین ویژگی که باید یک ساختمان داشته باشد، دوام و استحکام آن است. استحکام کافی در یک ساختمان یعنی امنیت ساکنین آن و به همین خاطر اولین ویژگی که در ساخت و ساز به آن توجه می شود تامین امنیت و درواقع همان استحکام ساختمان است و اولین قدم برای این مسئله تهیه مواد اولیه و مصالح مناسب است در نتیجه قطعات پیش ساخته اهمیت بسیار زیادی از این حیث دارند.
بنا بر گزارشات و آزمایش هایی که صورت گرفته کیفیت قطعات پیش ساخته به لحاظ استحکام از دیگر انواع قطعات بیشتر است و دلیل این موضوع هم ساخت آن ها در شرایط بسیار مناسب و تحت آزمایش و نظر کارشناسان است. به این ترتیب عمر مفید یک سازه با استفاده از قطعات پیش ساخته افزایش می یابد.
قطعات پیش ساخته مسلح: همانطور که از نامش پیداست این نوع قطعات پیش ساخته قطعاتی هستند که به وسیله میله گرد مسلح شده اند به عبارتی توسط این میله گرد ها نگه داشته میشود.
قطعات پیش تنیده: در ابتدا این پیش تنیدگی را معنا کنیم به این معنا می باشد که ایجاد یک تنش ثابت و دائمی که اکنون این تنش ثابت و دائمی در یک عضو بتنی می باشد به طور دلخواه و به اندازه لازم در این قسمت به جای استفاده از میله گردهای معمولی یا نام دیگر آن آرماتور از کابل هایی استفاده می شود.
که مخصوص است و دندانه دارد و تاندون نامیده میشود و جالب است که این نکته را بدانید که این کابل ها قدرت کششی خیلی قوی دارند این نوع از کابل ها معمولا در سقف های ساختمانی که خیلی بلند هستند و بیش از هفت متر ارتفاع دارند استفاده می شود همچنین در پل و قطعات پل و تراورس های راه اهن هم استفاده میشود.این نوع از قطعات به دو نوع پیش تنیده و پس تنیده تقسیم میشوند که تفاوت این دو نوع کابل ها فقط در نحوه اجرا یعنی در واقع نصب این کابل ها می باشد.
معماری قطعات پیش ساخته: این قطعات از لحاط معماری انعطاف پذیری بالایی دارند و به هرشکلی که مد نظر میباشد میتوان فضای داخلی را تقسیم بندی کرد
میزان عایق بودن قطعات پیش ساختهقطعات پیس ساخته بنا به نوع ساخت و تکنولوژی به کار رفته در آن ها می توانند عایق بسیار خوبی برای صداو انرژی محسوب می شود یا اینگونه نباشد. در صورتی که در ساخت قطعات پیش ساخته از پانل های بزرگ استفاده شده باشد عملکرد خوبی به عنوان عایق صدا نخواهند داشت اما در صورت استفاده از لایه های پلاستوفوم در ویار ها عایق بندی آن بسیار خوب و مناسب خواهد بود.
کاربرد مصالح پیش ساخته
پنل گچی پیش ساخته، برای ساخت دیوار استفاده می شود. کاملا از گچ ایجاد و به صورت خشک(بدون ملات)استفاده می شود.
ساندویچ پنل که در دو نوع سقفی و دیواری ساخته می شود.
گچ بری های پیش ساخته برای تزیین ستون آشپزخانه، دور سقف و هم چنین دور لوستر استفاده می شود
سیستم پیش ساخته کناف، به طور گسترده در دیوار و سقف استفاده می شود.
مزایای مصالح پیش ساخته:
کاهش هزینه های اجرایی
کاهش وزن سازه
سازگاری با محیط زیست و به حداقل رساندن ضایعات اضافی
افزایش امنیت و ایمنی کارگران
قابلیت بازیافت در برخی موارد
قابلیت ساخت در مناطق دورافتاده
استحکام بیشتر به خصوص در برابر باد و رطوبت
تنوع انتخاب در نوع مصالح با توجه به شرایط اقلیمی
ارتقا کیفیت
کاهش زمان اجرای پروژه(توانایی ساخت همزمان کف،دیوار و سقف)
انعطاف پذیری بالا وایجاد طراحی های منحصربه فرد در نمای ساختمان
معایب مصالح پیش ساخته:
عدم وجود نیروی متخصص
فراهم نبودن امکان تغییرات در روند اجرای پروژه
وجود مشکلاتی در اجری درز بندی
