هیپنوتراپی به چه روش درمانی گفته می‌شود؟
هیپنوتراپی یا هیپنوتیزم به روند رواندرمانی کمک می کند؛ چرا که افراد وقتی تحت هیپنوتیزم هستند، می توانند افکار، احساسات و خاطرات دردناک خود را که در ضمیر ناخودآگاه مدفون شده‌اند، کاوش کنند و ببینند.
در حالی که تعریف‌های متفاوتی از هیپنوتیزم وجود دارد، سازمان روانشناسی آمریکا هیپنوتیزم (هیپنوتراپی) را به عنوان فعل و انفعالی دو طرفه تعریف می‌کند که در آن شرکت کننده به تلقین‌های هیپنوتیزم کننده واکنش نشان می‌دهد.
هیپنوتیزم به لطف نمایش‌های محبوبی معروف گشته است که در آن، پس از گفتن واژه‌ای خاص به فرد، او رفتار غیرمعمول و یا مضحکی از خود بروز می‌دهد. با این وجود از دیدگاه بالینی، فواید پزشکی و درمانی هیپنوتیزم، به ویژه در کاهش درد و اضطراب و حتی کاهش علائم زوال عقل اثبات گشته است.
برای مطالعه بیشتر: آیا شما هم یک مهرطلب هستید؟
انواع هیپنوتراپی
انواع مختلف هیپنوتراپی شامل موارد زیر است:
- هیپنوتراپی اریکسونی
روان‌درمانگر در این روش با استفاده از داستان‌پردازی سعی می‌کند روی ناخودآگاه فرد تاثیر بگذارد و ذهن را برای تغییر رفتار آماده کند. میلتون اریکسون که مبدع این روش است، عقیده داشت که با استفاده از تلقین می‌توان روی ضمیر ناخودآگاه انسان در حالت بیداری یا خواب مصنوعی (هیپنوتیزم) اثر گذاشت.
- هیپنوتراپی شناختی
از هیپنوتراپی شناختی معمولا برای درمان اختلال‌های اضطراب، افسردگی و ترس استفاده می‌کنند. هدف اصلی در این روش تغییر و تاثیرگذاری روی ناخودآگاه برای درک و آگاهی از واقعیت‌ها و اتفاقات است.
- هیپنو رواندرمانی
در هیپنو رواندرمانی که ترکیبی از هیپنوتیزم و نظریه‌های رواندرمانی است، با تمرکز بر لحظه حال و مشکلات مراجعه‌کننده به او کمک می‌کنند. در این روش استفاده از راهکارهای روان‌شناختی، برای یافتن راه‌حل با استفاده از پرسش‌وپاسخ فرآیند درمان انجام می‌شود.
- هیپنوآنالیز
در این روش، هدف اصلی روان‌درمانگر یافتن دلایل اصلی و ریشه‌ای مشکلات مراجعه‌کننده است. با شناخت این دلایل از طریق هیپنوتیزم، می‌توان راه‌حل‌های مناسبی را ارائه کرد.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: حافظه دیداری و تکنیک‌هایی برای تقویت آن
گام به گام با روند درمان
یکی از اصلی ترین سوال های افراد روند انجام هیپنوتیزم و قدرت کنترل فرد هیپنوتیزم کننده است. برخلاف تصویر سازی های غلط در فیلم و سریال های بسیار، در واقع درمانگر فرد را هیپنوتیزم نمی کند بلکه با حضور به عنوان یک مربی یا راهنما، به هیپنوتیزم شدن فرد کمک می کند.
این جلسات به طور کلی به چهار مرحله تقسیم می شوند که عبارتند از:
● در مرحله اول درمانگر با توضیحاتی راجع به هیپنوتراپی شروع کرده و سپس اهداف فردی شما را مرور می کند. پس از آن ممکن است شروع به صحبت با صدایی آرام کند تا به شما در رسیدن به آرامش و ایجاد احساس امنیت کمک کند.
● بعد از آرام کردن ذهن خود، نسبت به نظرات و تلقین ها پذیراتر می شوید. در این زمان درمان گر روش هایی برای تغییر عادت ها و… به شما پیشنهاد می دهد.
● در قدم سوم ممکن است درمانگر با اشتراک گذاری تصویر ذهنی زنده ای به شما کمک کند تا خودتان را وقتی که به اهدافتان رسیدید تصور کنید یا کلمات و عباراتی که برای فرد مفید هستند را به آنها بگوید.
● در مرحله پایانی نیز درمانگر به فرد کمک می کند تا از هیپنوتیزم بیرون بیاید و به ابتدای جلسه بازگردد. مدت زمان هر جلسه یا تعداد جلسات با توجه به اهداف و هر فرد متفاوت است و بهتر است برای تعیین آن با روانشناس خود مشورت کنید.
جهت آگاهی: درباره اختلال وسواس فکری چه می‌دانید؟
هیپنوتراپی چه کاربردهایی دارد؟
افراد می‌توانند به دلایل مختلفی هیپنوتیزم شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از کاربردهای احتمالی آن عبارتند از:
- بهبود درد مزمن
- کاهش علائم زوال عقل
- افزایش عزت نفس
- افزایش تمرکز و تقویت آن
- بهبود حالت تهوع یا استفراغ مربوط به شیمی درمانی
- کنترل درد هنگام زایمان
- بهبود اختلالات جنسی مثل واژینیسموس، اختلال نعوظ و…
- کنترل دردهای مربوط به اقدامات دندانپزشکی یا جراحی
- درمان بیماری‌های پوستی مثل پسوریازیس و زگیل
- بهبود علائم سندروم روده تحریک پذیر
- کاهش علائم اختلال بیش فعالی همراه با کمبود توجه
این روش درمانی همچنین ممکن است توسط پزشکان و روانشناسان برای درمان بیماری‌هایی مثل اختلالات اضطرابی، انواع افسردگی، اختلال استرس پس از حادثه، اختلالات خوردن و انواع فوبیا مورد استفاده قرار گیرد.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: از افسردگی پس از زایمان نترسید!
مزایای هیپنوتراپی چیست؟
در میان چیزهایی که هیپنوتیزم برای کمک به مردم یا درمان آن مفید است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش عزت نفس، افزایش عملکرد شخصی و عزت نفس
- تقویت اراده، پشتکار در کارهای سخت
- پیشرفت بهتر و بیشتر در ورزش
- پیشرفت در عادات و رفتار مرتبط با مطالعه
- تقویت حافظه و آمادگی موفق برای امتحانات
- تثبیت رفتار و روحیه بهتر در افراد
- موفقیت های شغلی، زندگی و خانوادگی
- افزایش تمرکز حواس و تقویت آن
- از بین بردن موانع روانی برای زندگی شخصی، خانوادگی و اجتماعی
- کمک به تغییر عادت های بد و جایگزینی عادت های مثبت
- حذف خاطرات ناخوشایند گذشته و رهایی از خاطرات
- کنترل اضطراب و آرامش فردی
- سیگار کشیدن و اعتیاد
- کنترل وزن و چاقی و ماندن در وزن ثابت و مدیریت غذا
مضرات و معایب هیپنوتراپی چیست؟
هیپنوتیزم برای همه اشخاص مناسب نیست. مثلاً در افرادی که به علائم روانپریشی مثل توهم و هذیان مبتلا هستند یا افرادی که مواد مخدر و الکل مصرف می‌کنند هیپنوتراپی روش مناسبی نیست. از این روش تنها باید در صورتی به منظور کنترل درد استفاده کرد که پزشکان درمان‌های جراحی و دارویی درد را بررسی کرده باشند.
برخی متخصصان هیپنوتراپی از هیپنوتیزم برای بازسازی خاطراتی استفاده می‌کنند که باور دارند با اختلالات ذهنی فرد در ارتباط هستند. با این حال، کیفیت و درستی اطلاعاتی که بیمار تحت هیپنوتیزم به یاد می‌آورد همواره قابل اعتماد نیست.
همچنین هیپنوتیزم می‌تواند خطر ایجاد اطلاعات غلط را به خاطر سوالات هدایت شده درمانگر به دنبال داشته باشد. به دلایلی که ذکر شد، هیپنوتیزم دیگر به عنوان یک روش رایج در رواندرمانی به کار گرفته نمی‌شود.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: علل و نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی
جند باور غلط در مورد هیپنوتیزم
باورهایی اشتباه نیز در رابطه با هیپنوتیزم وجود دارند که به دلایل مختلفی ایجاد شده اند. از جمله آنها می توان به این موارد اشاره کرد:
- از یاد بردن تمام روند هیپنوتیزم پس از پایان جلسه هیپنوتراپی
- امکان بازگردانی خاطرات بد با تمام جزئیات
- امکان هیپنوتیزم افراد بر خلاف میلشان
- تسلط و کنترل کامل فرد هیپنوتیزم کننده به رفتار افراد
درباره‌ی تکنیک شش کلاه تفکر چه می‌دانید؟
تفاوت هیپنوتراپی با مدیتیشن
در هیپنوتراپی ابتدا باید ذهن خودآگاه و بدن آرام شوند و در عین حال میزان آگاهی کم شده تا دسترسی به ناخودآگاه امکان‌پذیر شود. با استفاده از تکنیک‌های مختلف باید تپش قلب آرام شود، تمرکز بالا رود و سرعت نفس کشیدن کاهش یابد تا جایی که فرد احساس کند در عضلات بدنش تنش و گرفتگی وجود ندارد. اما در مدیتیشن، تنها نوعی آرامش و رهایی در بدن اتفاق می‌افتد و فرد می‌تواند روی مسائل مختلف تمرکز کند. دسترسی به ناخودآگاه تنها در هیپنوتراپی ممکن است.
سخن پایانی
در این محتوا درباره روش درمانی هیپنوتراپی خواندیم. یادتان باشد هیپنوتیزم خطرناک نیست. در واقع هیپنوتیزم یک روش کنترل ذهن یا شست و شوی ذهنی نیست! درمانگر نمی‌تواند با هیپنوتیزم فرد را وادار به انجام کارهای شرم آور یا کارهای خلاف میلش کند. بزرگترین خطر هیپنوتیزم اطلاعات غلطی است که ممکن است ایجاد شوند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
