شما دربارهی اختلال شخصیت مرزی چه میدانید؟ جملههای زیر را بخوانید و از خود بپرسید که در مورد شما هم صادق است؟
- من اغلب احساس “پوچی” می کنم.
- احساسات من خیلی سریع تغییر می کند و من غالباً غم، عصبانیت و اضطراب شدیدی را تجربه میکنم.
- من دائما می ترسم که افرادی که به آنها اهمیت می دهم مرا رها کنند یا مرا ترک کنند.
- من بیشتر روابط عاشقانه خود را شدید، اما ناپایدار توصیف می کنم.
- احساسی که نسبت به افراد زندگی ام دارم می تواند از لحظهای به لحظه دیگر به طرز چشمگیری تغییر کند – و من همیشه دلیل آن را نمی فهمم.
- من سعی کرده ام به خودم آسیب برسانم، رفتارهای خودآزاری مانند بریدن یا تهدید به خودکشی داشته باشم.
اگر پاسختان بله است به شما پیشنهاد میکنیم که تا پایان این مقاله همراه ما باشید. در این محتوا دربارهی اختلال شخصیت مرزی و علل و علائم آن بیشتر بخوانید.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: راهکارهایی برای کاهش استرس
دلایل ایجاد اختلال شخصیت مرزی چیست؟
بیماری اختلال شخصیت مرزی ترکیبی از عوامل است و به یک دلیل خاص بروز پیدا نمیکند. به طور کلی نکتهای که برای محققان بسیار واضح است این است که هنگام بروز این عارضه ساختار و عملکرد مغز به ویژه در قسمتهایی که کنترل کننده تکانهها و تنظیم احساسات هستند؛ تغییر میکند. ریشه این بیماری اختلال شخصیت مرزی را میتوان در علائم زیر یافت.
- ژنتیک
گاهی افراد با ژنهایی که از والدین خود به ارث میبرند، در مقابل ابتلا به بیماری اختلال شخصیت مرزی آسیب پذیر میشوند. این ارث لزوما از سمت والدین منتقل نمیشود و ممکن است این اختلال عمه، دایی، مادر و پدر بزرگ آنها به ارث رسیده باشد. بنابر این اگر ریشههای این بیماری در خانواده دیده میشود، اعضای خانواده و اطرافیان میبایست نسبت بهم هوشیار باشند.
- اختلال در مواد شیمیایی مغز
سروتونین یک انتقال دهندهی عصبی (مواد شیمیایی مسنجر) است که توسط مغز برای انتقال سیگنالها بین سلولهای مغزی استفاده میشود. سطح سروتونین با افسردگی، پرخاشگری و مشکل در کنترل نفس بسیار مرتبط است.
- اختلال در رشد مغز
اسکن ها نشان داده است که در بسیاری از افراد مبتلا به بیماری اختلال شخصیت مرزی، قسمتی از مغز کوچکتر از حد انتظار است و یا فعالیت غیرمعمول دارد.
- فاکتورهای محیطی
تعدادی از عوامل محیطی در بین مبتلایان به بیماری اختلال شخصیت مرزی رایج و گسترده است. که شامل:
- فرد بیمار مورد سو استفاده عاطفی، جسمی یا جنسی قرار میگیرد.
- فرد در کودکی در معرض ترس و پریشانی بوده.
- عدم توجه والدین به کودک منجر به ایجاد شخصیت بردرلاین در فرد میشود.
- فردی که در دوران کودکی در کنار کسی که دارای یک وضعیت بهداشت روانی جدی مانند: اختلال دو قطبی یا اعتیاد مواد مخدر و الکل رشد یافته باشد.
برای مطالعه بیشتر: مدیریت خشم در کودکان
علائم ابتلا به اختلال شخصیت مرزی را بشناسید
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مجموعهای از ویژگیهای بادوام دارند که معمولا از سن نوجوانی و جوانی در زندگی همراه آنان خواهد بود. این ویژگیها برخورد با شخصیت مرزی را برای اطرافیان دشوار میکند. از جمله مهمترین نشانههای این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره داشت.
هراسان از طرد شدن
فرد مبتلا به شخصیت مرزی یک ترس بزرگ دارد که نکند زمانی عزیزان و دوستانشان او را تنها بگذارند. ترس از رها شدن همواره در شخصیتهای مرزی وجود دارد. برای درک بهتر موضوع به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید که شما از دوران نوجوانی یک دوست صمیمی دارید که بعد از گذشت سالیان سال با او اکنون قطع رابطه کردهاید. قطعا این جدایی بسیار برای شما ناراحت کننده است و حتی برای مدتی طولانی فکرتان را مشغول میکند. حال فکر کنید که دو ماه پیش با کسی دوست شدهاید و حالا او دیگر نمیخواهد شما را بییند. این بار چقدر ناراحت میشوید؟
واکنش شخصیت مرزی به حالت دوم شبیه به واکنشی است که اغلب انسانها نسبت به حالت اول نشان میدهند. طرد شدن از جانب دیگران بسیار ناراحت کننده بوده و به شدت اذیتشان میکند. حتی اگر دوستی سر قرارش دیر بیاید یا قرار خودش را لغو کند، باز هم ترس و وحشت شخصیت های مرزی را فرا میگیرد. به همین دلیل زمانی که احساس کند طرد شده یا امکان طرد شدن وجود دارد، با استیصال و نگرانی تلاش میکند تا فرد مورد علاقه اش وی را تنها نگذارد. برخی از شخصیتهای مرزی هم نشینی با حیوانات، گیاهان، گلها و اشیای بی جان را ترجیح میدهند؛ چرا که این چیزها ترک شان نکرده و دلیلی برای نگرانی نیست.
روابط بین فردی بیثبات و پر هیاهو در اختلال شخصیت مرزی
روابط بین فردی سخت ترین بخش زندگی برای شخصیت مرزی است. فرقی ندارد این رابطه با مادر، دوست یا حتی پرستار یا یک رابطه عاشقانه باشد. شخصیت های مرزی دیدگاه صفر یا صدی به زندگی دارند. یک روز یک نفر بهترین دوستشان میشود؛ دوست دارند تمام وقتشان را با او بگذرانند و حتی در همان آشنایی اول، آن فرد را در بسیاری از مسائل زندگی شان سهیم میکنند اما یک دفعه دیدگاهشان عوض میشود.
همان دوست عزیز و انسان بی عیب در ذهنشان تبدیل به بدترین، پست ترین و بی ارزش ترین آدم دنیا میشود؛ چرا که آن فرد به اندازه کافی به او اهمیت نداده و آن قدر که باید در کنارش نبوده است.
رفتارهای پرخطر که منجر به ایجاد تنش میشوند از علائم واضح اختلال شخصیت مرزی
بیشتر افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند، حوصله شان خیلی زود سر میرود و علاقمند به انجام کارهای هیجانی میباشند. همین امر سبب میشوند که رفتارهایی بدون فکر و خطرناک داشته باشند. از جمله این رفتارها میتوان به اعتیاد به مصرف مواد مخدر، روابط جنسی پر خطر، قمار و… اشاره داشت. البته تمام کسانی که مرزی هستند به دنبال کارهای پرخطر نمیروند. برخی از آنان ممکن است خریدهای گران یک دفعهای انجام دهند یا بدون اینکه گرسنه باشند شروع به پرخوری بکنند که شبیه به نشانههای اختلال پرخوری عصبی است.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: آیا شما هم یک مهرطلب هستید؟
اقدام به خودکشی کردن یا خودزنی یکی از برجستهترین نشانهها
شخصیت های مرزی ممکن است بارها و بارها برای خودکشی اقدام کنند. همانگونه که گفته شد تنها ماندن و ترک شدن برای آنان خیلی دردناک میباشد، بنابراین زمانی که فکر کنند یکی از اطرافیانشان میخواهد او را ترک کند؛ از تهدید به خودکشی برای جلوگیری از طرد شدن استفاده میکنند. البته فراموش نکنید که این تهدید به معنای پوچ بودن آن است؛ بر اساس آمار 10 درصد از مرزی هایی که خودکشی کردند، موفق شدهاند. بخصوص اگر شخصیت مرزی دارای علائم افسردگی و اعتیاد باشد، با احتمال بیشتری اقدام به خودکشی میکند.
اختلال شخصیت مرزی و بی ثبات بودن تصویر فرد از خودش
اگر از فردی بپرسید که چطور خودش را توصیف میکند؛ به فهرستی از ویژگیهای شخصیتی یا شاید برخی از ارزشها و قوانین اخلاقی که برایش خیلی مهم هستند اشاره کند. اگر همین سوال را چند ماه بعد از او بکنید، پاسخهایی مشابه چند ماه پیش به شما میدهد.
اما این موضوع در مورد شخصیت های مرزی بسیار فرق دارد. اگر بعد از چند ماه از او این سوال را مجددا بپرسید خواهید دید که دنبال اهداف کاملا متفاوتی است.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: درباره اختلال وسواس فکری چه میدانید؟
سخن پایانی
در این محتوا دربارهی اختلال شخصیت مرزی یا همان بردرلاین خواندیم. دانستیم که علت ایجاد ان ترکیبی از فاکتورهای ژنتیکی، مغزی و محیطیست. اما بیشترین ریشه این اختلال در اتفاقات کودکی قابل جستجوست. با در نظر گرفتن علائم، میتوان گفت که این بیماری درمانپذیر است. در گذشته روانشناسان بر این باور بوده که این بیماری قابل درمان نیست. برخلاف بیشتر اختلالهای شخصیت، افراد مرزی خودشان حسابی دنبال درماناند و همین باعث میشود درمانشان خیلی بیشتر مؤثر باشد! علتش هم این است که خودشان متوجهاند که مشکلاتشان چقدر اذیتشان میکند. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
